1. Homepage
  2. Over Renewi
  3. Onze rol
  4. Actueel

Een interview met Otto de Bont

14 september 2021

We vroegen Otto de Bont om zijn mening te geven over de aanpak van de klimaatcrisis en de rol die Renewi, als bedrijf dat in het hart van de circulaire economie staat, kan spelen.

V: Vorig jaar luidde u de alarmbel en zei u dat het tijd was om de klimaatverandering aan te pakken. Bent u optimistisch voor de toekomst?

A: Klimaatuitdagingen blijven een kritieke prioriteit. Algemeen wordt erkend dat als we niets doen, de aarde tegen 2050 met minstens 4 °C zou kunnen opwarmen. De VS spreken nu van een “climate emergency” (klimaatnoodtoestand), een term waarin zowel het probleem (“climate”) als de urgentie (“emergency” = hoogste tijd om te handelen) vervat zijn.

In 2020 werd meer dan 100 miljard ton grondstoffen aan de aarde onttrokken. Volgens statistieken in The Circularity Gap Report 2021 leidt productontwikkeling van deze omvang – van winning tot einde gebruik – tot 59,1 miljard ton broeikasgasemissies, wat neerkomt op 70% van alle uitgestoten broeikasgassen.

Naast de toegenomen druk op het milieu is er ook sprake van een grotere aantasting van het milieu, verlies van biodiversiteit, dreigende uitputting van hulpbronnen, klimaatverandering en andere vormen van milieudruk.

Onze vraag naar producten draagt in grote mate bij tot de vernietiging van de planeet. Naarmate de wereldbevolking groeit, kunnen we hogere consumptieniveaus verwachten die zullen resulteren in nog hogere productieniveaus. Geschat wordt dat we tegen 2060 dubbel zoveel grondstoffen zullen verbruiken als in 2017.

Maar ondanks de risico’s ben ik optimistisch omdat we duidelijkheid hebben over de acties die kunnen worden ondernomen, met name in de wereld waarin Renewi opereert. Door de circulaire economie te omarmen en te stimuleren en door verbranding en storten te vervangen door recycling, kunnen we de opwarming van de aarde vertragen en de dreiging van klimaatverandering aanpakken. De ogen van toekomstige generaties zijn op ons gericht. We moeten bewijzen dat we goede voorouders zijn – dat het ons ernst is met het creëren van een betere en groenere toekomst voor onze kinderen en kleinkinderen.

V: Is een circulaire economie de enige oplossing om de klimaatnoodtoestand aan te pakken?

A: Er zijn meerdere parallelle manieren waarop de klimaatcrisis kan worden aangepakt. Een van de manieren om de opwarming van de aarde tegen 2050 tot minder dan 2 °C te beperken, is via de circulaire economie. Wereldwijde plannen in het kader van het Klimaatakkoord van Parijs zullen naar verwachting tot 15% van de beoogde reductie bijdragen. Dat betekent dat de circulaire economie de resterende 85% moet leveren. De huidige wereldeconomie is slechts voor 8,6% circulair. Als internationale regeringen, de industrie en andere belangrijke actoren dat cijfer tegen 2032 kunnen verdubbelen tot 17%, zullen we naar verwachting de kloof kunnen dichten en de opwarming van de aarde kunnen beperken tot minder dan 2 °C.

Recycling speelt daarom een cruciale rol. Niet alleen bij het creëren van secundaire grondstoffen, maar ook bij het produceren van hoogwaardige alternatieven voor wat momenteel wordt gebruikt – nieuwe materialen.

Veel bedrijven die actief zijn in de afvalindustrie staan niet te springen om over te schakelen naar volledig circulaire oplossingen omdat ze verbrandingsovens en stortplaatsen te vullen hebben.

Deze oplossingen voor afvalverwijdering zijn goedkoper en gemakkelijker, maar leveren slechtere resultaten op (in termen van broeikasgasemissies) dan recycling. Als zuiver waste-toproductbedrijf beperkt Renewi verbranding en storting tot een minimum, waardoor het percentage inkomend afval dat uiteindelijk naar energieterugwinning gaat, afneemt. Wij zetten ons onvermoeibaar in om afvalmateriaal een nieuwe bestemming te geven, onder meer door er secundaire grondstoffen van te maken.

V: Hebt u het gevoel dat het mondiale bedrijfsleven duurzaamheid nu serieuzer neemt?

A: Absoluut. Naarmate de verwachtingen met betrekking tot maatschappelijk verantwoord ondernemen toenemen en er meer transparantie komt, erkennen bedrijven de noodzaak om actie te ondernemen op het gebied van duurzaamheid. Met professionele communicatie en goede bedoelingen komen we er niet meer. Het management moet ervoor zorgen dat de strategie van het bedrijf en zijn duurzaamheidsinspanningen op elkaar zijn afgestemd. Vaak zien we divergentie zonder echt commitment en prioritering, wat de duurzaamheidsinspanningen natuurlijk broos maakt. Bedrijven moeten duurzaamheid centraal stellen in wat ze doen.

Het bedrijfsleven en de industrie moeten samenwerken om de circulaire economie een impuls te geven. Zoals de Britse prins William zei bij de lancering van de Earthshot Prize: “We moeten onze vindingrijkheid en inventiviteit aanwenden. De komende 10 jaar zijn een cruciaal decennium voor verandering.” De Earthshot Prize bekroont ideeën en technologieën die de planeet kunnen beschermen en wil de knapste koppen bijeenbrengen om enkele van ’s werelds grootste milieuuitdagingen aan te pakken. Ik geloof echt dat circulariteit een gezamenlijke inspanning is en dat innovatie de motor ervan is.

Prins William bespreekt de Earthshot Prize met Sir David Attenborough in oktober 2020

V: Wat zijn de meest urgente uitdagingen voor de afvalindustrie?

A: Recycling is moeilijker geworden naarmate de fabricage van producten is geëvolueerd. Dat heeft te maken met het gebruik van complexe composieten en samenstellingen van geraffineerde nieuwe materialen. Het integreren van recyclebaarheid in de manier waarop producten worden ontworpen, is van vitaal belang als de wereld erin wil slagen een groter percentage materialen terug te winnen en circulariteit tot stand te brengen. Het is technisch mogelijk om bijna elk product te recyclen tot herbruikbare materialen. Wanneer de ‘economische’ kosten van nieuwe materialen echter laag zijn en de koolstofkosten of de degradatie van materialen niet volledig worden meegerekend, is het niet altijd economisch haalbaar om te recyclen. Door de volledige milieukosten van nieuwe grondstoffen in aanmerking te nemen, zou dus de impliciete waarde van secundaire grondstoffen kunnen worden gerealiseerd. Het zou ook het gebruik stimuleren en bijdragen tot de beoogde verdubbeling van de circulariteit.

Door de niet-homogene inputs van secundaire materialen is het doorgaans moeilijk om dezelfde zuiverheid te bereiken als bij de productie van nieuwe materialen. Dit is een uitdaging wanneer secundaire materialen worden opgenomen in productielijnen waarvan de inputs heel precies en eng zijn gedefinieerd. Gerecyclede grondstoffen moeten daarom verder worden verfijnd om de kwaliteit te verbeteren. Parallel daarmee moeten productontwerpers en fabrikanten worden aangemoedigd hun ontwerpspecificaties te verruimen om de uitdagingen van het gebruik van circulaire materialen in hun productieproces te overwinnen. Producentenverantwoordelijkheid is nog nooit zo belangrijk geweest.

Bij Renewi werken we nauw samen met innovatieve partners om de kwaliteit van gerecyclede en secundaire materialen te verhogen. Wij werken ook samen met fabrikanten om hen te helpen secundaire materialen in hun ontwerp- en productieprocessen op te nemen. Wij vinden de ondersteunende dialoog met toonaangevende, duurzaamheidsbewuste fabrikanten bemoedigend en hopen dat dit ontwerpdenken en deze samenwerking mettertijd zullen doordringen tot de algemene productie-economie.

Renewi wil ook voorkomen dat meer afval in verbrandingsinstallaties terechtkomt. Tegenwoordig is het goedkoper om afvalstromen die moeilijk te recyclen zijn, te verbranden. Als overheden tegen 2050 een circulaire wereld willen, zijn er meer stimulansen nodig. Stimuleer fabrikanten om moeilijk te recyclen materialen te vervangen door makkelijk recyclebare materialen. Stimuleer de afvalsector om nieuwe en innovatieve manieren te vinden om dit te doen. Maak primaire grondstoffen duurder dan secundaire materialen. Eis dat in elk product een bepaald percentage gerecyclede grondstoffen wordt gebruikt. En maak ten slotte verbranding duurder.

Als bedrijf dat zich puur richt op recycling heeft Renewi geen afvalverbrandingsinstallaties. Renewi volgt dus niet de twee sporen die veel andere bedrijven in de sector wel volgen: enerzijds willen ze recyclen, anderzijds willen ze hun afvalverbrandingsinstallaties volledig bezet houden.

V: Wat hoopt u dat de VN-conferentie over klimaatverandering, COP26, zal brengen?

A: De verwachtingen zijn hooggespannen, zeker na de wat tegenvallende COP25 in Madrid in november 2019. In de slotverklaring werd benadrukt dat het klimaatprobleem ‘dringend’ moet worden aangepakt, maar er stond geen krachtige en duidelijke oproep in om dat ook daadwerkelijk te doen.

Ik heb goede hoop dat COP26 de wereld op het juiste spoor zal zetten en dat er nieuwe beslissingen zullen worden genomen over hoe de CO2-uitstoot kan worden teruggedrongen. COP26 wordt nu al gezien als de opvolger van COP21, waarop het Klimaatakkoord van Parijs werd ondertekend. Het thema van dit jaar is ‘Het klimaat kent geen grenzen’ – een thema dat benadrukt dat landen moeten samenwerken om de klimaatverandering te bestrijden. Of zoals Sir David Attenborough in februari van dit jaar zei: “Erken klimaatverandering als een wereldwijde bedreiging van de veiligheid en neem proportionele maatregelen.” De klimaatcrisis vormt een wereldwijde bedreiging. Ze mag ons echter niet verdelen maar moet ons verenigen, zoals de coronacrisis. We moeten samen beter heropbouwen (‘build back better’). Samen moeten regeringen de nodige wijzigingen in wet- en regelgeving doorvoeren om tot resultaten Te komen. De tijd om het momentum te grijpen, is nu.

Onze dochteronderneming Coolrec gebruikt innovatieve scheidingstechnieken