Met de ingevoerde importheffing voor brandbaar afval is er minder afval uit Engeland geïmporteerd. Deze volumes zijn voor een groot deel weer ingevuld met andere landen vooral Duitsland. De verwerkers voor brandbaar afval krijgen nog steeds voldoende volume binnen. Verwerkers zijn daardoor ook kritischer op de kwaliteit van het aangeboden materiaal en poortprijzen kennen volgens contract een indexatie. Met de stijging van de afvalstoffenheffing krijgen wij ook in 2021 te maken met een kostprijsstijging van het brandbaar restafval.

Als wij iets verder in de toekomst kijken dan zal ook de CO2-heffing een stijging van de kosten gaan betekenen en is er sprake dat de importheffing voor brandbaar afval na 2021 weer komt te vervallen waardoor er weer meer buitenlands afval in de ovens terecht gaat komen wat zorgt voor een vollast.

Thema’s die hier spelen:

• Verwerkersmarkt: zeker op langere termijn voorzien wij een vollast van de verbrandingsovens en daarmee is voldoende verwerkingscapaciteit is belangrijker dan kosten!
• Kwaliteit: wij zien verandering van de calorische waarde van het restafval. Hierdoor kan er in de verbrandingsoven minder tonnen per uur verbrand worden waardoor dit hogere kosten met zich meebrengt.
• Aanpassing LAP3: in 2021 wordt het LAP3 herzien waardoor er een aantal afvalstromen niet meer verbrand mag worden. Belangrijkste voorbeeld hiervan zijn matrassen
• Veiligheid: door de aanwezigheid van batterijen, (fiets)accu’s, (natte) matrassen en zonnecollectoren zijn er meer afvalbranden. Het gescheiden aanbieden van deze vervuilingen is een must.

De ontwikkelingen bij BSA zijn vooral gekoppeld aan de afzet van de gesorteerde fracties op een afval sorteer installatie. Kostenontwikkeling is dus direct gekoppeld aan de marktontwikkeling van de gesorteerde fracties. De fracties met de meeste impact zijn:

1. Sorteerzeefzand: in Nederland zijn er nog maar een paar verwerkers die te maken hebben met hogere proceskosten door o.a. extra analyses op aanwezigheid van PFAS. Daarnaast zien wij het aandeel residu in het zand toenemen wat zorgt voor forse kostenstijging.
   
   
2. Fijn residu: Fijn residu is een mix van restanten die niet gerecycled of verbrand kunnen worden en middels een ontheffing gestort wordt. Het volume wat wij kunnen storten is gelimiteerd (door het lage gewicht i.c.m. de organische fractie wordt anders de stortplaats instabiel). De poortprijzen zijn in de afgelopen jaren al fors gestegen en per 1 januari 2021 wederom.
   
   
3. B-hout afval: zie ontwikkeling hout
   
   
4. Metalen: metaalprijs staat door het wegvallen van een groot deel van de productie door de coronacrisis sterk onder druk

Het aanbod van afvalhout in Nederland blijft onverminderd hoog. Voorraden bij inzamelaars en verwerkers (internationaal) zijn hoog. Voor de tweede keer op rij zijn de wintervoorraden nauwelijks ingezet en in de zomerperiode is de vraag naar warmte extreem laag geweest. Dit i.c.m. met een lage doorzet doordat het materiaal extreem droog is zorgt ervoor dat we de winter ingaan met grote voorraden.

Spaanplaatfabrikanten worden met een terugloop van afzet plaatmateriaal geconfronteerd  en spreken over het terugbrengen van productiecapaciteit voor (middel) lange periode. En de opmars van de boomschorskever zorgt voor meer boom kap in Europa.

De ontwikkelingen in met name Duitsland, de EUWID laat al enige tijd een stijgende trend zien, wat negatief is voor de prijsontwikkeling. Een deel kunnen wij compenseren met volumes uit de UK en goede afspraken met NL afnemers maar dit compenseert niet genoeg om de negatieve effecten op te vangen.

Ten opzichte van de huidige karton markt verwachten we eind 2020 een daling. China is de laatste licenties aan het vullen vanuit de VS en Japan. Na het vullen zullen ook deze 2 landen op zoek moeten naar alternatieven en komen dus in het Europese vaarwater. Afzet naar Indonesië is onzeker, ook hier willen ze restricties op import gaan opleggen. Turkije heeft aangekondigd hetzelfde te willen doen.

Europa heeft nieuwe papier productie capaciteit gebouwd maar als de afzet van het nieuwe product niet goed loopt zullen stilstanden te verwachten zijn. Verwachting voor 2021 is een grillige markt waarbij het prijsniveau nog verder zal dalen.

Ondanks deze grillige markt heeft Renewi al haar ingezamelde papier/karton gerecycled en de afzet dusdanig georganiseerd dat security-of-outlet gegarandeerd is.

Vraag en aanbod blijft heel erg grillig, hierdoor fluctueert de prijs ook fors in de maanden. Onzeker is hoe de automotive en de overige metaal-maakindustrie zich gaan ontwikkelen de komende 12 maanden. China heeft in 2020 de productie van staal op hoog niveau voortgezet. Als er een overschot ontstaat, zal de oorzaak daar gezocht moeten worden. Op dit moment is de vraag in China op peil en heeft de rest van de wereld geen extra last van dumpen van Chinees staal en Chinese metalen. Focus in de metaalrecycling blijft op kwaliteit, milieu en vuillast en zorgt voor meer kosten in de keten.

Voorspelling voor 2021 zijn heel lastig te maken en sterk afhankelijk van het economische klimaat.

De markt voor folies is onstabiel en wij verwachten al langere tijd een daling. Toch is de prijs voor kunststof folie is in 2020 redelijk stabiel gebleven. Ondanks de moeilijke marktomstandigheden is Renewi in staat om alle folies te recyclen. Verwachting is nog steeds dat het prijsniveau in 2021 gaat dalen. Folies blijven wel gevoelig voor marktwerkingen zoals het sluiten van de poorten in Azie en/of Turkije. Met name de samengestelde folies en de ondersoorten folies kunnen hier last van gaan krijgen.

Ook in deze markt is en blijft kwaliteit zeer belangrijk.

Storten van afvalstromen kan alleen als deze stromen niet gerecycled of verbrand kunnen worden. De Nederlandse overheid heeft een actief beleid om storten van afvalstromen te minimaliseren. De bestande stortplaatsen verlagen jaarlijks hun capaciteit om zolang mogelijk open te blijven en verhogen hun poorttarieven fors (ontmoedigingsbeleid). Voor sommige stromen moet er jaarlijks een stortontheffing worden aangevraagd bij het bevoegd gezag en ook hier zien wij een tendens dat zij kritischer worden op het afgeven van zo’n vergunning.

Al deze effecten zorgen voor een kostenstijging!

Door allerlei initiatieven om voedselverspilling te voorkomen zal het traditionele swill en ODP volume langzaam afnemen. Ook door Covid-19 is er minder aanbod in etensresten van horeca en bedrijfskantines, wat naar alle waarschijnlijkheid niet meer op het oude niveau terug zal komen. De verwerkingskosten per ton stijgen hiermee.

Ook de kosten van de inzameling van deze stromen zullen, identiek aan de prognose in het NEA-rapport, stijgen.

Renewi (Maltha) levert gerecycled glas aan producenten van verpakkingsglas (flessen en potten). In die markt heeft COVID-19 zijn afdrukken nagelaten. Wij zien in die markt de volgende ontwikkelingen die een impact hebben op de waarde van ingezameld afvalglas:

Holglas:
Met de sluiting van de horeca en grote delen van export is de vraag naar groene en bruine flessen sterk verminderd. Hierdoor hebben glasfabrieken ovens voor kleur op lagere snelheid staan of zelfs op stationair gezet en is de vraag naar gekleurde scherven gedaald.

Dit wordt enigszins gecompenseerd door een toename in de vraag voor witte potjes, omdat mensen thuis eten en groenten uit een potje consumeren. Die toename van het wit glas zorgt ervoor dat de vraag naar witte scherven nivelleert naar het niveau van voor 2019.

De kosten voor de recycling van glas blijven nog altijd stijgen door aanwezige vervuiling waarvoor de kosten stijgen. De opbrengst voor metalen blijft laag. Uit het glas-recyclingproces worden metalen gewonnen zoals blikken deksels van potten en aluminium schroefdoppen van wijnflessen.

Vlakglas:
De vraag naar vlakglas is na een kleine dip stabiel en de verwachting is dat dit in 2021 ook blijft.

Voor vlakglas blijft de afvoer van PVB folie een probleem. De afzet is zeer beperkt en de kosten stijgen.

Vanaf 8 juli 2019 moeten PFAS-metingen worden meegenomen bij het onderzoek naar de kwaliteit van grond of baggerspecie en/of toe te passen landbodem of waterbodem oftewel het standaard stoffenpakket moet aangevuld worden met PFAS-verbindingen (PFAS, PFOA en indien noodzakelijk GenX).

Dit heft geleid tot een behoorlijk kostprijsstijging in 2020. Grond met PFAS waarden beneden de toepassingsnorm kunnen verwerkt worden. Voor enkele grondstromen met hoge PFAS waarden blijft afzet zeer lastig. De verwachting voor 2021 is dat de kosten verder stijgen.

In Nederland zijn er slechts een paar verwerkers voor dakafval die ook veel dakafval importeren. De capaciteit is vol benut en de verwerkers zijn zeer kritisch op de kwaliteit. Gevolg is stijgende poorttarieven en hogere proceskosten om aan de vereiste kwaliteit te voldoen. Voor 2021 verwachten wij een forse stijging van de tarieven.

Verwerkers krijgen te veel afval aangeboden dan dat ze kunnen verwerken. Hierdoor worden keuzes gemaakt om stromen te weren. Gevolg is dat wij andere verwerkers die verder weg liggen moeten vinden en gaan gebruiken waardoor de transportkosten naar eindverwerkers stijgen. Deze eindverwerkers hanteren ook vaak hogere poortprijzen.

Alle eindverwerkers hebben te maken met strengere milieu (emissie van koolwaterstoffen, fijnstof, stikstof etc.) en veiligheidseisen (met name brandveiligheid). Gevolg is Renewi meer werk heeft aan het afval geschikt maken voor de eindverwerker. De extra kosten komen terug in de verwerkingskosten.

Net als vele andere branches hebben afvalbedrijven moeite om productiepersoneel te vinden. Dit leidt tot hogere kosten.

Om exportvergunningen te verkrijgen moeten wij steeds meer analyses overleggen. Onder andere PFAS.

Doordat verwerkers vol zitten lopen we bij onderhoud stops direct tegen problemen aan. In de meeste gevallen zijn er duurdere alternatieven, maar in een aantal gevallen kunnen we het afval niet meer kwijt.

In zijn algemeenheid zien we dat verwerkers worden geconfronteerd met hogere kosten die worden doorgelegd. Dit wordt gecombineerd dat verwerkers zien dat de markt klaar is voor normale marges.

Specifieke probleemstromen:

• Bijna lege grote verpakkingen worden door de meeste verwerkers geweerd (te weinig doorzet in tonnen)
• Cementovens maken nu ook gebruik van rookgasreiniging. Gevolg is dat men bijna geen siliconen houdend afval meer kunnen verwerken.
• Cementovens zijn geen spotmarkt meer. Men wil een constante aanvoer en niet af- en toe een batch. Gedurende het gehele jaar moet het afval worden verdeeld.
• Voor grond met PFAS is geen verwerker

Matrassen zijn een belangrijke oorzaak van afvalbranden. In de markt zien wij dat steeds meer afnemers ‘natte’ matrassen weigeren. Verbrandingsovens weigeren deze ook omdat matrassen hoog calorisch zijn en er minder tonnen per uur door de installatie kunnen gaan wat zorgt voor te hoge kosten.

Renewi heeft samen met Ikea geïnvesteerd in Retourmatras. Retourmatras heeft een uitstekende recycling techniek voor ‘droge’ matrassen waarbij zeker 90% van de matrassen wordt gerecycled. Vanaf 2020 is de capaciteit voor matrasrecycling fors verhoogd.