Vandaag, tijdens de week van Zorg zonder Afval, organiseert het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) een demonstratie met een ‘Groene Assistent’ van recycler Renewi. Centraal staat de vraag: wat belandt er ten onrechte in onze afvalzakken? En: hoeveel waardevolle materialen kunnen we redden van de verbrandingsoven? Het JBZ wil het weten – én veranderen. 

Al jaren werkt het JBZ aan een milieuvriendelijker afvalbeleid, en samen met Renewi zetten ze daarin nu een nieuwe stap. De Groene Assistent van Renewi EcoSmart helpt om afvalstromen nog slimmer te scheiden en medewerkers bewuster te maken. Want elk materiaal dat we niet verbranden, maar opnieuw gebruiken, is winst – voor het milieu en ons gezondheidswelzijn. 

Samen maken we verschil 

Een ziekenhuis produceert jaarlijks enorme hoeveelheden afval. In het JBZ gaat het om ruim één miljoen kilo, waarvan bijna de helft bij het restafval belandt. Ongeveer 13,5% is medisch afval – zoals bloedbuisjes en weefselresten – en de rest bestaat veelal uit recyclebare materialen zoals plastic, glas, papier en karton. Door beter te scheiden en slimmer in te kopen, is het ziekenhuis er inmiddels in geslaagd het restafval met 20% te verminderen ten opzichte van 2018. Daarmee liggen ze goed op koers voor de doelen van de Green Deal Duurzame Zorg 3.0, waar het JBZ bij is aangesloten. 
  
“We zijn al jaren een van de koplopers in afvalscheiding binnen ziekenhuizen,” zegt Lieke Hettema, duurzaamheidsadviseur van het JBZ. “Dankzij de inzet van ons logistieke team en onze groene ambassadeurs maken we echt verschil. Zo zamelen we sinds 2022 plasticafval apart in. Doordat steeds meer afdelingen meedoen, verdubbelt de hoeveelheid ingezameld plastic inmiddels elk jaar.” 

Ook andere afvalstromen worden slimmer benut. Zo wordt papier van onderzoeksbanken gerecycled via de kartonstroom. En naaldencontainers worden nu in dozen verpakt die ze al in huis hebben, in plaats van kunststof vaten.  Zo bespaart het ziekenhuis plastic én verminderen ze het te verbranden afval. 

Ook wordt er kritisch naar het verbruik gekeken. Kunnen we wegwerpartikelen vervangen door herbruikbare alternatieven? Steeds meer onderdelen van medische hulpmiddelen – zoals wondhechtingsapparaten – worden na desinfectie opnieuw gebruikt. 

De Groene Assistent in actie  

De Groene Assistent van Renewi EcoSmart loopt regelmatig mee op de werkvloer van het JBZ om het afvalbeleid te optimaliseren, van koffieruimtes tot operatiekamers. Daar observeert, adviseert en initieert ze verbeteracties – altijd met oog voor de praktijk én meetbare resultaten. 
 
Een voorbeeld: het ziekenhuis zamelde de blauwe doeken van polypropyleen – waarin medische instrumenten worden verpakt – al apart in. Maar de inlegvellen van hetzelfde materiaal gingen nog met het restafval mee. Door ook die te scheiden, bespaart het ziekenhuis zo’n 11.400 kilo restafval per jaar – een mooie winst voor het milieu. 

Van zorgafval naar grondstof  

Volgens Renewi is de zorgsector bij uitstek geschikt om circulaire stappen te zetten. De sector tekent voor 7% van de nationale CO₂-uitstoot en gebruikt veel wegwerpmaterialen. “Maar juist hier liggen kansen,” stelt Sander Leenders, commercieel directeur Benelux bij Renewi. “Veel medisch afval hoeft niet verbrand te worden. Mits goed gescheiden wordt er van gebruikte medische afdekdoeken bijvoorbeeld nieuwe instrumentenopeners gemaakt. Zo creëren we samen meer circulaire oplossingen met tastbare impact.”